Tijdelijke drukte
De economie in plaatsen met een strand als grote of grootste trekpleister, leunt sterk op grote aantallen bezoekers in de zomer en kent grote onzekerheidsmarges. De branchering is daardoor vaak tamelijk eenzijdig en er is veel horeca gevestigd. Typisch voor veel kust- en badplaatsen zijn de tijdelijke en permanente strandpaviljoenen met hun eigen cultuur en vibe. Veel van deze ondernemers ‘verdwijnen’ letterlijk in het laagseizoen, doordat ze hun zaak dan fysiek moeten afbouwen. Vrijwel alle kustplaatsen kampen daarnaast met problemen op het gebied van veiligheid en leefbaarheid, door overvolle treinen, lange files en gebrek aan parkeerplekken.

Jaarrond aantrekkelijk
Net als veel andere plaatsen met een overwegend seizoensgebonden economie, investeren de meeste kustplaatsen volop in 365 dagen per jaar – dus in álle seizoenen – aantrekkelijk zijn voor bezoekers. Ondernemers in het dorp en de strandpaviljoenhouders hebben hierin een gezamenlijk belang, hoewel de een niet jaarrond geopend is en de ander wel. Maar goed voor de dag komen met (en op de kaart zetten van) ‘hun’ plaats, is wel iedere dag relevant. Op het moment dat bezoekers besluiten naar kust te gaan, is het immers een kwestie van ‘welke plek heeft de voorkeur’? En voorkeursposities ontstaan nooit op één dag.

Schoorl
Neem bijvoorbeeld Schoorl, een pittoresk dorpje in Noord-Holland. Het grenst aan een prachtig natuurgebied in de duinen, dat voor veel bezoekers ook het belangrijkste motief is om te komen. Hier is het bestuur van de ondernemersvereniging sinds kort uitgebreid met een extra lid: Staatsbosbeheer. De aantrekkingskracht van het duingebied en de activiteiten in het dorpscentrum kunnen hierdoor nog beter samen naar voren worden gebracht.

Jaarplanning
Samen, dus met alle stakeholders – tijdelijke, ‘ongewone’ en vaste – een seizoensplanning maken, draagt ook bij aan een jaarrond aantrekkelijk bezoekersklimaat. Het doel? Bezoekers duidelijk maken wat ze kunnen verwachten en op welk moment. De gemeente kan dit met passend beleid ondersteunen, bijvoorbeeld: gratis parkeren in het laagseizoen en betaald parkeren in het hoogseizoen. Of met voorzieningen in de openbare ruimte die een bezoek in alle seizoenen aantrekkelijk maken. Ondernemers kunnen op zo’n planning inspelen met hun aanbod, zowel in het hoog- als in het laagseizoen. Bijvoorbeeld activiteiten zoals overnachten en werken op het strand worden steeds populairder. In het hoogseizoen verschuiven deze ‘functies’ tegenwoordig deels van het dorp naar het strand. Maar in het laagseizoen kunnen bezoekers een verwante ervaring én een comfortabel verblijf boeken in het dorp. Ze moeten het alleen wel weten.

In een aantal kustplaatsen werken ondernemers al succesvol samen. Schoorl, Zandvoort, Bergen en Egmond aan Zee zijn hier voorbeelden van. Ze schakelden Stad & Co en De Nieuwe Winkelstraat (DNWS) in voor ondersteuning: van de oprichting van een ondernemersorganisatie tot het maken van een gezamenlijk plan en samenwerken met de gemeente.

Ondernemers Belangen Zandvoort (OBZ)
Zandvoort wordt ieder jaar bezocht door miljoenen toeristen. Het zorgt voor een relatief grote economie in deze kleine gemeente. Retail- en horecaondernemers, vastgoedeigenaren en strandpaviljoenhouders zijn georganiseerd in een groot aantal kleine(re) ondernemersclubs, die samen zijn verenigd in de koepelorganisatie Ondernemersbelangen Zandvoort (OBZ). De koepel wordt ondersteund door een ondernemersmanager, een rol die door wordt ingevuld door Stad & Co. OBZ werkt permanent aan een gezond ondernemersklimaat in Zandvoort en is de vaste gesprekspartner voor de gemeente. Een belangrijke activiteit is het leggen van verbindingen tussen het dorp, het strand en andere plekken: het circuit bijvoorbeeld. Het jaarlijkse Formule 1-evenement trekt tienduizenden bezoekers. De ‘Dutch Grand Prix’ biedt dus volop kansen voor alle partijen om samen ‘in te koppen’. Door OBZ is er in 2021 een mini-kartbaan aangelegd, ontwikkelde de lokale horeca een speciaal Formule 1-menu en lag er tijdig een logistiek plan klaar waarmee de grote bezoekersstromen konden worden opgevangen.

Ambities in Bergen
In Bergen heeft Stad & Co de afgelopen maanden onderzocht wat er leeft in het centrum. Samen met ondernemers, gemeente en vastgoedeigenaren zijn de kansen en bedreigingen van de – deels seizoensgebonden – lokale economie in kaart gebracht. De eerste stap die ondernemers nu willen zetten, is ‘zich beter organiseren’. Ze gaan hun samenwerking formaliseren in de vorm van een bedrijveninvesteringszone (BIZ).

BIZ Egmond aan Zee
In Egmond aan Zee is al een BIZ actief. De ondernemers werken jaarrond samen aan het laten floreren van de lokale economie. Ze willen echter ook projectmatig met elkaar aan de slag. Stad & Co organiseerde een inspiratiebijeenkomst om hier de basis voor te leggen. Doelen van de avond: alle neuzen dezelfde kant op, een gezamenlijk toekomstperspectief formuleren en meer samenwerking bevorderen. Het werd een succes! Aan het eind van de avond ‘stonden’ er vijf werkgroepen, met ieder hun eigen thema. De ondernemers gaan de komende tijd bezig met de volgende projecten: gastvrijheid, evenementen

Meer weten?
Meer weten over ondersteunen en activeren van ondernemers of het professionaliseren van de samenwerking in plaatsen met een seizoensgebonden bezoekerseconomie? Bezoek de samenwerkende stad of stuur direct een mail naar Farzad Ghaus.