Werken aan een nieuw Haags binnenstadsmanagement
november 2023De binnenstad van Den Haag wordt bestuurd door verschillende samenwerkende organisaties. Het binnenstadsplan 2033 betrekt nóg meer partijen en zorgt voor nieuwe rollen. Hoe zorg je dat al die partijen soepel blijven samenwerken?
Binnenstadsplan 2033
10 gedragen keuzes die richting geven aan de ontwikkeling van de binnenstad voor de komende 10 jaar. Dat is de basis van het recent opgestelde binnenstadsplan 2033. Van ondernemers, vastgoedeigenaren, cultuur en onderwijs tot inwoners en maatschappelijke organisaties: vrijwel elke groep gebruikers en belanghebbenden van de Haagse binnenstad heeft een rol gespeeld of bijdrage geleverd in de totstandkoming van dit plan.
Om dit breed gedragen plan tot uitvoering te brengen, is ook de organisatie van de binnenstedelijke samenwerking onder de loep genomen. Het resultaat: een vergaande bundeling van krachten van private partijen én een hernieuwde samenwerking tussen de gemeente Den Haag en de private partijen om het binnenstadsmanagement verder te professionaliseren.
De noodzaak tot transformeren
Nicole Aalbers is senior-adviseur binnenstad en retail bij de gemeente Den Haag. Ze is een van de opdrachtgevers en kartrekkers in dit traject. ‘Al meer dan 20 jaar werken we in de Haagse binnenstad samen met partners in verschillende stichtingen. Met die stichtingen én vele andere partners hebben we een next level-binnenstadsplan 2033 neergezet. Daar zijn nog meer partners in betrokken dan waarmee we voorheen al samenwerkten. Zo’n brede samenwerking levert veel op, maar kan soms ook zorgen voor ruis of zelfs dubbel werk. We hebben Stad & Co gevraagd te onderzoeken op welke manier de publiek-private samenwerking het best gestructureerd kon worden. Om niet alleen de visie, maar ook de uitvoering en daadkracht van deze publiek-private samenwerking naar een volgend niveau te tillen.’
Farzad Ghaus is oprichter en managing partner bij Stad & Co. Als intermediair heeft hij met vrijwel elke partij uit de binnenstad om tafel gezeten. ‘Wat al snel duidelijk werd is dat er niet alleen bij de gemeente, maar juist ook bij andere stakeholders als ondernemers- en eigenarencollectieven de behoefte bestond om de onderlinge samenwerking te verbeteren.’
John Kroes is Directeur Algemeen Bestuurlijke Zaken bij Universiteit Leiden, voorzitter van Stichting Binnenstad Den Haag en voorzitter van het Haagse Bureau Binnenstad. Net als Nicole is hij een van de opdrachtgevers in dit traject. ‘We zetten hier een volgende stap in het professionaliseren van de publiek-private samenwerking. Een samenwerking die nog beter fungeert dan de structuren die we in het verleden hebben ontwikkeld. We proberen alle elementen die we belangrijk vinden te behouden, en tegelijk de organisatievorm te verbeteren.’
De geboorte van een nieuwe organisatie
John: ‘We werken toe naar het creëren van één centraal loket. In dat loket worden alle private partners, marketing- en communicatieonderdelen en andere partijen samengebracht.’
Nicole: ‘In dit nieuwe samenwerkingsverband komen zowel de strategische als de uitvoerende laag samen in één centrale organisatie. Daar komen veel partners met verschillende belangen bij kijken. Elke partner moet een bijdrage kunnen leveren. Om met iedereen om tafel te gaan en te horen wat voor hén belangrijk is, waar de prioritenten liggen en wat de wensen zijn voor een toekomstige organisatie – dat is waardevol, maar een flinke klus. Stad & Co hield samenwerkingen tegen het licht door als onafhankelijke partij met alle partners te praten. Zo kunnen we een professionaliseringsslag maken die voor álle partijen werkt.’
John: ‘De dialoog tussen de publieke partijen en de gemeente verloopt nu al goed. Dit moeten we in een nieuwe situatie behouden. Het is belangrijk om in het hele proces de stakeholders betrokken te houden, zowel binnen de gemeente als binnen de private partijen.’
Volgens John is tijd de grootste uitdaging. ‘Een dag heeft maar 24 uur. Wat je merkt, is dat veel agenda’s vol zijn. Veel werk in de binnenstad wordt gedaan door mensen die zich in hun eigen tijd inzetten voor de stad. Maar samen verandering in gang zetten, vereist tijd en inzet. Gelukkig barst het van de toegewijde mensen, maar overgebleven tijd is soms schaars.’
Grote betrokkenheid bij alle partijen
De nieuwe bestuursvorm bestaat niet alleen uit ondernemers en vastgoedeigenaren. Ook ‘minder gebruikelijke’ partijen als bewoners, eigenaren van parkeergarages en studenten hebben een belangrijke rol. Farzad: ‘We zien dat de samenwerkingsverbanden veranderen. De zogenaamde ‘gouden driehoek’ van ondernemers, gemeenten en vastgoed is niet meer van nu. In Den Haag wordt gewerkt vanuit een gouden cirkel. In die cirkel hebben alle stakeholders een plek aan tafel.’
John: ‘De inzet van alle private partijen is enorm te prijzen, maar ook ambtenaren als Nicole zijn echt goud waard. Het is fijn om met zulke bevlogen mensen samen te morgen werken.’ Farzad: ‘Het werken in de binnenstad van Den Haag is erg leuk, en dat komt door de mensen. Men werkt echt samen om de binnenstad beter te maken, die energie spat ervan af. De gemeente Den Haag stelt zich bewonderenswaardig op. Men neemt het serieus en investeert hun tijd. Zo is wethouder Saskia Bruines regelmatig aanwezig bij overleggen en toegewijd aan de samenwerking. Dat geeft ook de private partijen vertrouwen: de gemeente gelooft in de meerwaarde van publiek-private samenwerking in de binnenstad en investeert mee in professionalisering ervan.’
Nicole: ‘Een mooi voorbeeld van die betrokkenheid is de presentatie van het binnenstadsplan aan de gemeenteraad. Dit gebeurde in de raadscommissie van 9 november 2023. Ondernemers, vastgoedeigenaren, culturele instellingen én bewoners hebben zelf het binnenstadsplan gepresenteerd. Dat vind ik het allermooiste: dat zij bereid zijn hun vrije tijd hier in te investeren. Zoals Bas Winkler eerder zei: het binnenstadsplan is een cadeau aan de stad. Zo is het écht.’
Toekomstperspectief
Nicole: ‘Het nieuwe binnenstadsplan is opgesteld voor een termijn van 10 jaar. Dat was ook zo met de eerdere plannen, en is een bewuste keus. Door het afstemmen van zo’n langetermijnkoers kunnen we een strategische lijn uitzetten én behouden – Los van de collegetermijnen en politieke agenda’s. Onder het plan ligt dan de uitvoeringsagenda, die vier jaar duurt. Zo kunnen we beleidsmatig én uitvoerend samenwerken als gemeente met alle partners.
Het geeft veel vertrouwen om te zien dat het draagvlak voor nieuw binnenstad management enorm is gegroeid en dat veel partijen de handen ineen hebben geslagen. Den Haag heeft tientallen jaren ervaring met publiek-privaat samenwerken en heeft nu een mooie professionaliseringsslag gemaakt. Die trend zetten we door!’
Dit is het afsluitende artikel en derde deel uit een reeks over de Haagse binnenstad. Meer weten over de totstandkoming van het plan en de samenwerking in de Haagse binnenstad? Bekijk ook:
- deel 1 ‘Binnenstadsplan is een cadeau aan de stad‘ over de totstandkoming van het plan.
- deel 2: ‘Kijk op de keuzes in het Binnenstadsplan 2033’ over de inhoudelijke keuzes waar het plan op is gebaseerd.