Cultureel bepaald

Vreemdgaan in liefdesrelaties leidt vaak tot beëindiging van de verbintenis. De bedrogen man of vrouw voelt zich bedonderd en worstelt met vele vragen. Zijn of haar sociale omgeving staat klaar om te troosten, te beklagen en te (ver)oordelen. Ons denken over ontrouw is nu eenmaal cultureel bepaald. Het ligt vast in collectieve normen en waarden die in dergelijke ‘crisissituaties’ al snel het bewind overnemen. Dat ontrouw daarbij een ruim begrip is, blijkt wel uit het feit dat in sommige gemeenschappen ook een onschuldige flirt, een onbedekt lichaamsdeel of betaalde liefde niet worden geaccepteerd en soms zelf als crimineel gedrag worden gezien.

Patroon

Al dit soort diep verankerde overtuigingen past ons brein onbewust ook toe op andere, vergelijkbare situaties. Het herkent het patroon en geeft er dezelfde uitleg aan. Ondernemers bijvoorbeeld, die een vaste klant zien ‘vreemdgaan’, geven hier bijna altijd een negatieve betekenis aan. Ze denken dat klanten die een positieve ervaring ‘met een ander’ hebben, daarna minder interesse in hen of hun producten zullen hebben. Niets blijkt echter minder waar. Het Amerikaans-Nederlandse onderzoek toonde aan dat flirten met een ander merk, winkel of producent, de liefde van de consument voor zijn of haar oorspronkelijke keuze juist versterkt(1). Sterker nog: ons brein koppelt de opwinding van de flirt aan de vertrouwde keuze waardoor zowel de behoefte eraan wordt gestimuleerd als de binding ermee wordt verstevigd. Even ‘naast de pot piesen’ levert zo bezien een begerenswaardig voordeel op.

Gemeenschappelijke positionering

Doorredenerend op dit wetenschappelijk fundament, zie ik ook een aantrekkelijke kans voor collectieven van ondernemers. Winkelgebieden en stadscentra met een duidelijk gezamenlijk verhaal, een herkenbare uitstraling en een goede relatie met hun bezoekers, zouden in dat geval helemaal niet beducht moeten zijn voor vreemdgaande klanten. Lekker laten rondsnuffelen en niet zenuwachtig van worden. De positieve prikkels en het plezier van de ‘overspeligen’ dragen via hun onbewuste brein immers keihard bij aan hun bestaande loyaliteit en waardering voor uw gebied. Er is één maar: ze moeten uw winkelstraat, -gebied of -centrum natuurlijk wel (her)kennen én er een relatie mee hebben. Dat ontstaat als u en de andere ondernemers in uw gebied samen invulling geven aan een gemeenschappelijke positionering en kernpropositie voor uw klanten. Doet u dat (nog) niet, dan weet ik het zo net nog niet… Een kritische blik in de spiegel en een goede eigen flirtstrategie lijken mij dan toch een beter idee.

Eveline van Stad & Co

(1) Het onderzoek vermeld geen percentage, wel beschrijven de wetenschappers dat het effect alleen ontstaat bij consumenten met een hoge betrokkenheid bij hun vertrouwde merk én alleen als het andere/concurrerende merk vergelijkbaar is.