De gedeelde ambitie van de gemeente Amsterdam en van de Stichting Ondernemers Oud-West is om te komen tot minder vervoersbewegingen voor bedrijfsafvalinzameling en bevoorrading in het gebied. De wens is daarnaast om minder afval op straat te hebben en minder vervuilende vracht- en bestelwagens door het gebied te laten rijden, en daarmee te komen tot schonere en aantrekkelijkere winkelstraten.
Dit heeft geleid tot een verkennend onderzoek, die in 2019 heeft plaatsgevonden. In dit onderzoek zijn de mogelijkheden voor het gebied en het draagvlak onder ondernemers in Oud-West onderzocht.
Ook in andere gebieden in Amsterdam werd gezocht naar alternatieven. Uit de onderzoeken, pilots en projecten die al hebben plaatsgevonden blijkt dat het succes van een alternatief afhangt van verschillende factoren. De Plantagebuurt is een goed voorbeeld waarbij meerdere culturele instellingen krachten hebben gebundeld. Doordat deze stakeholders één gezamenlijke visie hebben, namelijk de buurt schoner en aantrekkelijker maken, is het hen gelukt de afvalinzameling te verduurzamen. Het afval wordt in deze best practices over het water middels een elektrische afgevoerd. Ook uit andere voorbeelden blijkt dat een duidelijke visie, een sterke regie (touwtrekker), draagvlak onder ondernemers en kostenbesparing de succesfactoren zijn om te komen tot gezamenlijke afvalinzameling.
Kijkend naar gezamenlijke bevoorrading dan zijn er duidelijk minder successen behaald. Wat wel succesvol is gebleken is het verduurzamen van de vervoersmiddelen. Zo vaart er in Utrecht een elektrische bierboot die alle horeca-ondernemers aan de grachten bevoorraad. In Amsterdam bijvoorbeeld Tring Tring opgericht, een partij die bevoorrading aan ondernemers verzorgt via bakfietsen. Daarnaast ligt er een rol bij de beleidsvoering van de gemeente voor het invoeren van venstertijden. Door het instellen van venstertijden, en de handhaving daarop, kunnen de transportbewegingen alleen plaatsvinden gedurende een bepaalde tijdsperiode. Dit voorkomt dat er de gehele dag vracht- en bestelwagens door het gebied rijden.
In Oud-West zijn de ondernemers van verschillende straten verenigd in BIZ’en (bedrijveninvesteringszone), welke weer vertegenwoordigd worden door de overkoepelende Stichting Ondernemers Oud-West. Zij hebben grootste ambities op het schoner, veiliger en aantrekkelijker maken van de winkelstraten van Oud-West en willen graag een concreet vervolg geven aan dit onderzoek. Een concrete oplossing in het gebied voor het verbeteren van afvalinzameling en het bevorderen van circulariteit kan worden gevonden in het afvaleiland op de Ten Katemarkt. Het afval van de ondernemers van de markt wordt gezamenlijk ingezameld en gescheiden. De beheerder van het afvaleiland streeft naar het inzamelen en scheiden van nog meer afvalstromen voor hergebruik en naar het samen werken met ondernemers van omliggende gebieden.
Momenteel is de beheerder van het afvaleiland in gesprek met een bedrijf dat interesse heeft in de sinaasappelschillen afkomstig van de markt: hiervan kunnen bijvoorbeeld zeepjes worden gemaakt. Naast dat de marktondernemers gebruik maken van het afvaleiland zouden ook de winkeliers van de Ten Katestraat kunnen aansluiten en de ondernemers in De Hallen.
Zoals Simon de Rijke, onderzoeker en docent Stadslogistiek HvA, aangeeft:
“Je moet met een kleine groep een interventie doen, die moet zichtbaar zijn, dan gaan anderen vanzelf aansluiten en wordt de groep en de behoefte om mee te doen steeds groter”
De hulp van Stad & Co is ingeschakeld om een verkennend onderzoek af te nemen, waarop de ondernemers van Oud-West een concreet vervolg kunnen geven.
Meer informatie over het verduurzamen van een stad of gebied of zelf een vergelijkbaar vraagstuk? Ga dan naar de duurzame of visionaire stad.