De inspiratie voor deze Burendag vond ik in het boek ‘Het recht van de snelste’, geschreven door Thalia Verkade (journalist bij De Correspondent) en Marco te Brömmelstroet (alias de ‘Fietsprofessor’). Er worden kritische vragen in gesteld over de nogal prominente plek die de auto heeft veroverd in de openbare ruimte. En de inzichten uit het boek zijn van toepassing op hoe we onze straten, steden én de samenleving inrichten.

Streetwise

Van wie is de straat eigenlijk? Ben je in jouw straat deelnemer van het verkeer, of verblijf je in een sociale woonomgeving? In mijn eigen straat wordt er normaal gesproken óf gereden, óf geparkeerd. En onze kinderen leren we van jongs af aan om niet zomaar de straat over te steken naar het aangrenzende park. Zij zijn kwetsbaar en moeten zich maar schikken naar ‘het recht van de snelste’.

Parke(re)n

In coronatijd ben ik veel meer gaan beseffen hoe fijn het is om gebruik te kunnen maken van parken en andere openbare plekken. Vooral nu we door de coronamaatregelen minder alternatieven hebben om elkaar te ontmoeten. En vanwege het vele thuiswerken valt het extra op hoeveel plek auto’s eigenlijk innemen in onze directe leefomgeving die ook voor andere doeleinden kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld om elkaar te ontmoeten.

Terug graag

Het is dan ook inspirerend om wereldwijde initiatieven te zien waarin wegen worden teruggegeven aan wandelaars en fietsers, zoals langs de Seine in Parijs. Ook in grote wereldsteden als Bogotá en Vancouver worden honderden kilometers aan wegen opnieuw ingericht, en de coronacrisis heeft hier een extra impuls aan gegeven. Het stimuleren van fietsen zorgt voor een veel efficiënter gebruik van de openbare ruimte. Met belangrijke andere voordelen zoals een schonere lucht en aanzienlijk minder verkeersongelukken.

“Als je ontwerpt voor auto’s, dan krijg je auto’s. Als je ontwerpt voor mensen, dan krijg je mensen.”

– Fred Kent, oprichter van Project for Public Spaces

Bereikbare ondernemers?

Hoewel er ook in Nederland steeds meer wordt nagedacht over het beperken van autoverkeer in binnensteden en dorpscentra, uiten ondernemers vaak grote zorgen over hun bereikbaarheid. Toch is het voor hen vaak een eye opener om in gesprek te gaan over de verbeterde verblijfskwaliteit in hun gebied. Bijvoorbeeld voetgangers die veilig kunnen ronddwalen met hun kinderen en meer ruimte voor bijvoorbeeld terrassen. En zelfs Times Square in hartje New York is, ondanks aanvankelijk veel verzet bij de lokale stakeholders, structureel autoluw geworden na een succesvolle pilot.

Vakantie in eigen straat

En in mijn eigen straat? Na deze succesvolle burendag gaan we volgend jaar een vakantiestraat organiseren, zoals in verschillende gemeenten (zoals Utrecht en Zwolle) al jaren wordt gedaan. Voor een aantal weken gaan we onze straat afsluiten voor autoverkeer, en inrichten met zand, speeltoestellen, picknicktafels en planten. En vanaf de strandstoelen gaan we mijmeren over nog meer ruimte voor mensen en ontmoeting.