De stad als plek voor ontmoeting

Belangrijke voorwaarde is dat de stad meer wordt ingericht om te ontmoeten. De lockdown en het beperkt sociaal contact als gevolg van de coronamaatregelen valt de samenleving zwaar. Wanneer horeca en culturele plekken zijn gesloten, zoeken mensen toevlucht in de openbare ruimte. De nood is zo hoog dat jongeren zelfs uitwijken naar illegale feesten, al dan niet in hotelkamers waar de minibar nog wél open is. De crisis onderstreept dat de mens een sociaal dier is, maar legt ook zijn kwetsbaarheid bloot. Het is noodzaak om gehoor te geven aan de eis van de stadsmens, en de hang naar sociale interactie te faciliteren. Met meer ruimte voor samenkomst en vermaak wordt het weer leuk om de deur uit te gaan, ook als je niets nodig hebt.

De future proof stad

Een tweede belangrijke voorwaarde is een stad die aantrekkelijk en weerbaar is. Verduurzaming staat hierbij centraal. Het is in ieders belang dat hierin stappen worden gezet. Voldoende ruimte die aantrekkelijker, klimaatadaptief en groener wordt ingericht, verleidt de consument van vandaag om de deur uit te gaan. Voor een groot deel van de stadsbewoners bieden nieuwe mobiliteitsoplossingen een alternatief voor de auto, waardoor nieuwe ruimte vrijkomt. Goede OV-verbindingen zijn onmisbaar. Maar er is ook actie nodig om de stad, met de stijging van de temperatuur, leefbaar te houden en de toenemende intensiteit van neerslag te kunnen opvangen. Het toevoegen van groen is een eerste stap waarin een taak ligt voor de overheid én voor ondernemers en pandeigenaren, en waarmee iedereen direct aan de slag kan.

De compacte binnenstad

Tot slot is het concentreren van bedrijvigheid een belangrijke voorwaarde voor een levendige stad. Al langer kampen binnensteden met leegstaande winkelruimtes. Ondanks de sombere aanblik biedt de ontstane ruimte ook kansen voor transformatie naar woningen. Extra bewoners brengen reuring en vergroten de afzetmarkt voor lokale ondernemers. Een essentiële voorwaarde voor transformatie is de samenwerking tussen gemeenten, vastgoedeigenaren, winkeliers en financiers. Het vraagt flexibiliteit van alle betrokkenen. Winkeliers die nu nog goede zaken doen, moeten zich afvragen of ze dit kunnen volhouden op de plek waar ze nu zitten. Gemeenten dienen investeerders de ruimte te geven om transformatie te realiseren. Vastgoedeigenaren die zien dat de stad om een ander profiel vraagt, anticiperen op deze beweging. Geen eenvoudige beslissing als de geprojecteerde resultaten nog niet zijn behaald, wel een noodzakelijke.

Onderweg naar morgen

De binnenstad van morgen is mijns inziens een sociale, duurzame en compacte stad. Door de handen ineen te slaan, kunnen we de eerder geschetste positieve ontwikkelingen in stand houden en gezamenlijk stappen zetten. Soms lijkt het of die samenwerking ver weg is en conflicterende belangen de boventoon voeren. Toch is het in ieders belang dat we bij het kijken naar economisch herstel integraal de duurzaamheidsaspecten meewegen. Niet alleen omdat de klimaatcrisis erom vraagt, maar ook omdat de duurzame stad de toekomst heeft.